Эгерде сиз көпчүлүк адамдарга окшош болсоңуз, анда сиз өмүр бою телефонуңуздагы тексттик билдирүүлөрдү, электрондук каттарды, документтерди, колдонуучу аттарын жана сырсөздөрдү, банктык маалыматты ж.б. Эгер кимдир бирөө телефонуңузду кармап калса, бул маалыматтардын бардыгы аялуу болушу мүмкүн. Шифрлөө бул маалыматты коопсуз сактоого жардам берет, анткени эч ким туура сырсөзсүз кире албайт. Бирок, чынында, Android телефонуңуз же планшетиңизди шифрлегенде эмне болот? Бул жерде биз Android шифрлөө боюнча эң көп таралган суроолорго жоопторду чогулттук.
Кадамдар
7 ичинен 1 суроо: Телефонуңузду шифрлөө эмне кылат?
Кадам 1. Телефонуңузду шифрлөө сиздин маалыматыңызды сырсөзсүз окулбай калат
Мобилдик телефондо "сырсөз" сөзмө сөз же бармак изи болушу мүмкүн. Бул сырсөз киргизилгенге чейин телефонуңуздагы бардык маалыматтар, анын ичинде текст билдирүүлөрүңүз, электрондук каттарыңыз, документтериңиз жана сүрөттөрүңүз окулбайт.
- Сиздин кулпу экраныңыздын сырсөзү бар болгондуктан, эч ким сиздин маалыматка кире албайт деп ойлошуңуз мүмкүн, бирок бул такыр туура эмес. Шифрлөө жок, алар сиздин катуу дискиңизди алып салып, маалыматты компьютерге же башка түзмөккө жүктөп алышмак.
- Колдонмолор, адатта, түзмөгүңүздүн шифрлөөсүнө кирбейт, демек, сиздин каттоо эсебиңизде сакталган маалыматтарды кимдир бирөө ала алат. Бирок, WhatsApp жана Signal сыяктуу кээ бир колдонмолордун өз шифрлери бар.
7дин 2 -суроосу: Эмне үчүн телефонуңузду шифрлөөнү каалайсыз?
Кадам 1. Шифрлөө сиздин маалыматыңызды уурулардан коргойт
Телефонуңузда чынында баалуу же "уурдоого татыктуу" эч нерсе жок деп ойлошуңуз мүмкүн, бирок таң каласыз. Атүгүл электрондук почталар жана туулган күндөр уурулук үчүн баалуу болушу мүмкүн.
- Эгерде телефонуңузда банктык колдонмоңуз же кредиттик картаңыздын номерлери сакталган болсо, анда сиз сөзсүз түрдө маалыматыңыздын шифрленишин каалайсыз. Болбосо, ууру сиздин финансыңызга оңой жете алат.
- Шифрлөөнү колдонуунун коомдук себеби да бар. Телефонуңузда маанилүү эч нерсе жок болгондуктан сизге кереги жок деп ойлошуңуз мүмкүн. Бирок адамдар ушуну ойлогондо, бул кимдир бирөө шифрлөөнү колдонуп жаткан болсо, маанилүү маалыматка ээ болушу керек деген сигнал берет. Ар ким колдонсо, бул айырмачылык жоголот.
7дин 3 -суроосу: Шифрленген аппаратты бузууга болобу?
Кадам 1. Ооба, шифрленген аппараттар дагы эле шпиондук программаларга алсыз
Шифрлөө менен, сиздин түзмөктөгү маалыматтар сырсөз киргизилгенге чейин шифрленген жана окулбай калат. Бул кимдир бирөө сиздин катуу дискиңизди алып салып, башка жерден жүктөп алууга аракет кылса, анда ал маалыматтын пайдасы жоктугун билдирет. Бирок эгер сиз шпиондук программа болуп кала турган файлды жүктөсөңүз, анда бул шпиондук программа сиз жасаган бардык маалыматтарга кире алат.
- Адатта, шпиондук программа тексттик билдирүүгө же электрондук почтага тиркеме аркылуу келет. Бул себептен, эгерде сиз файлды жөнөтүүчү менен анын мазмунун билбесеңиз, тиркемени эч качан жүктөп албоо маанилүү.
- Белгилей кетчү нерсе, эгер кимдир бирөө сиздин сырсөзүңүздү билип калса, сиздин бардык маалыматыңызды уурдап кете алат. Эгер телефонуңуздун кулпусун ачуу үчүн бармак изиңиздин ордуна чыныгы сырсөздү колдонсоңуз, коопсуз паролду түзүңүз жана аны бир нече ай сайын алмаштырып туруңуз.
7дин 4 -суроосу: Телефонуңузду шифрлөө аны жайыраак кылабы?
Кадам 1. Ооба, шифрлөө иштин кичинекей артта калышына себеп болот
Бул сиздин шифрленген маалыматыңыздын киришине барган сайын чечмелениши керек болгондуктан. Бирок айырмасы анча чоң эмес жана орточо колдонуучу ылдамдыктын айырмасын байкабайт.
Шифрленген файлды ачуу үчүн бир аз кошумча иштетүү кубаты талап кылынат, демек сиздин батареяңыз бир аз тезирээк түгөнүшү мүмкүн. Бирок, дагы деле, чынында эле байкалаарлык айырмачылык жетишсиз
5тин 7 суроосу: Кайсы Android телефондору демейки боюнча шифрленген?
Кадам 1. 2015 -жылдан кийин чыгарылган Android телефондорунун көбү демейки боюнча шифрленген
Google кутусунан Android 5.0 Lollipop менен келген бардык телефондордо демейки түрдө шифрлөөнү талап кылган. Өндүрүүчүлөр жайыраак түзмөктөрдөгү шифрлөөнү өчүрө алышкан. Эски телефондор үчүн же эски операциялык тутум менен келген телефондор үчүн шифрлөөнү кол менен иштетсе болот.
Android 5.0 Lollipop же андан кийинки версиясында иштеген планшеттер, адатта, экран кулпусуна иштетилген сырсөзүңүз бар болсо, демейки боюнча шифрленет
7дин 6 -суроосу: Android түзмөгүн кантип шифрлештиресиз?
Кадам 1. Жөн гана Android түзмөктөрүнүн көбү үчүн сырсөзүңүздү коюңуз же өзгөртүңүз
Android 5.0 Lollipop же кийинчерээк орнотулган Android түзмөктөрү демейки боюнча шифрленген. Сырсөздү коюшуңуз керек, бирок эгерде аны ачуу үчүн манжаңызды экрандан өйдө сүрсөңүз, телефонуңуз шифрленген эмес.
- Android 5.0 Lollipop же андан кийинки версияда иштеген телефондор үчүн жөн гана "Орнотуулар", андан кийин "Коопсуздук жана Жайгашуу", анан "Экран кулпусуна" өтүңүз. Ал жерден сиз жаңы сырсөзүңүздү орното аласыз. Бармактын изин жаңы түзмөктөрдө да колдонсоңуз болот.
- Эгер эски телефонуңуз же планшетиңиз болсо, "Жөндөөлөргө", андан кийин "Коопсуздук жана жайгашууга", андан кийин "Шифрлөө" бөлүмүнө өтүңүз. Таптап койсоңуз, сырсөз түзүп түзмөгүңүздү шифрлөө мүмкүнчүлүгү пайда болот. Түзмөгүңүздү ачкан сайын ошол сырсөздү киргизишиңиз керек болот, андыктан аны эстеп калуу оңой экенин текшериңиз.
7дин 7 суроосу: Шифрленген телефондор мыйзамсызбы?
Кадам 1. Жок, шифрленген телефондор көпчүлүк өлкөлөрдө мыйзамдуу
Көпчүлүк өлкөлөрдө шифрленген телефондорго байланыштуу мыйзамдар жок. Алардын арасында АКШ, Канада жана Батыш Европанын көпчүлүк бөлүгүндө шифрлөөнү колдонууга чектөөлөр бар. Бирок, көптөгөн ири өлкөлөрдө, анын ичинде Россияда, Кытайда жана Индияда шифрленген телефондорго олуттуу чектөөлөр киргизилген.
- Мыйзам чыгаруучулар адатта шифрленген телефондорго коюлган чектөөлөрдү колдошот, анткени шифрлөө мыйзамсыз аракеттерди жашыруу үчүн колдонулушу мүмкүн. Кээ бир өлкөлөрдө буга диссиденттин сөзү жана өкмөткө каршы нааразылык акцияларын уюштуруу кирет.
- 2020 -жылы АКШнын мыйзам чыгаруучулары провайдерлердин түзмөктөрүндө шифрлөө сунушун мыйзамсыз деп эсептеген мыйзам долбоорун сунушташкан. 2021 -жылга карата мыйзам долбоору кароо үчүн Сенаттын юридикалык комитетине жөнөтүлдү.
